Ajurweda (ayurveda), zwana matką medycyny – czym jest i jak ją stosować?
Publikacja: 27/01/2019
Ajurweda - matka medycyny

Ajurweda – czym jest i co oznacza?

Ajurweda (dewanagari: आयुर्वेद, ang. Ayurveda) to starohinduska sztuka leczenia oraz zachowywania pierwotnej równowagi organizmu, czyli zdrowia. Medycyna gęsto przecina się tu z psychologią i filozofią, by razem służyć długiemu, dobremu życiu. Jest sztuką holistyczną – traktującą człowieka jako całość – w której stan ciała, duszy i emocji są ściśle ze sobą związane.

Słowo ayurveda oznacza dosłownie „wiedzę o życiu” oraz „sztukę życia”, a także ,,wiedzę o zdrowiu” i “sztukę zdrowia”. Jest to starodawny, sanskrycki termin, w którym „ajus” oznacza życie (będące tu synonimem zdrowia), a „veda” – wiedzę oraz mądrość. Ajurweda nazywana bywa również niekiedy “matką medycyny” – gdyż stanowi jeden z najstarszych systemów leczniczych – szacuje się, że jej korzenie mogą sięgać nawet pięciu tysięcy lat wstecz w starohinduskiej historii.

W 1979 roku ajurweda została oficjalnie uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za koncepcję zdrowia i terapii. 

Podstawy medycyny ajurwedyjskiej

Medycyna ajurwedyjska opiera się na metodach naturalnego uzdrawiania. Wykorzystuje się w niej: ziołolecznictwo, zabiegi oczyszczające fizycznie (z toksyn) oraz duchowo (energetyczne), liczne metody przywracania równowagi oraz regeneracji organizmu. Wszystkie te metody w ajurwedzie często łączy się ze sobą, a ich głównym celem jest zapewnienie powrotu do pełni zdrowia (i utrzymania go).

Nieodłącznym elementem procesów leczenia ajurwedyjskiego jest zastosowanie odpowiednio skomponowanej diety, uwzględniającej typ ciała (Prakriti) oraz obecnie występujące zaburzenia (Vikriti). Do całości procesu leczenia włączone są też często odpowiednio dobrane ćwiczenia fizyczne, praktyka jogi i pranayamy (ćwiczeń oddechowych). Podług zasad holistycznego podejścia ajurwedyjskiego nie należy zapominać również o pracy na poziomach emocji i umysłu.

Medycyna holistyczna – to podejście zgodne z poglądem, że człowiek jest „układem całościowym”, a więc należy traktować go i leczyć całościowo, nie ograniczając się jedynie do określonej choroby lub chorego narządu. Niezbędna jest równomierna troska o stan ciała, umysłu i ducha, gdyż wszystkie te stany cały czas wzajemnie wpływają na siebie nawzajem.

Ajurweda i podejście holistyczne

Ajurweda nie odnosi się tylko do płaszczyzny medycznej, ale dotyczy wszystkich poziomów aktywności człowieka jednocześnie – w tym jego stanu fizycznego, psychicznego i emocjonalnego. Medycyna wschodnia, w tym hinduska, w odróżnieniu od medycyny zachodniej ujmuje człowieka holistycznie. Ajurweda koncentruje się na zapobieganiu chorobie, a gdy do niej dojdzie – usuwaniu jej źródła, a nie jedynie objawów, oraz na dbaniu o zachowanie równowagi na każdym poziomie ludzkiej egzystencji. Zgodnie z ajurwedyjską definicją zdrowia, pełne zdrowie nie opiera się jedynie na braku symptomów chorobowych, lecz stanowi stan całkowicie dobrego samopoczucia – fizycznego, psychicznego i emocjonalnego.

Co więcej, filozofia ajurwedyjska kładzie również dużą wagę na duchowy i fizyczny rozwój człowieka jako pożądanego, stałego procesu w życiu. W ajurwedzie łączą się i przeplatają różnorodne nauki, mające na celu pomoc człowiekowi w utrzymaniu dobrego samopoczucia oraz w realizacji jego potencjału (poczucia spełnienia).

Prana – energia życiowa

Ajurweda zakłada, że we wszystkim, co istnieje, przejawia się energia, zwana Praną. Prana jest siłą życiową, któa przenika cały wszechświat, i przejawia się w pięciu Świętych Żywiołach:

  1. przestrzeni – Akash,
  2. powietrza – Vayu,
  3. ognia – Agni,
  4. wody – Jala,
  5. ziemi – Prithvi.

Z kolei w człowieku prana występuje pod postacią trzech energii: vata, pitha i kapha, będących aktywnym odzwierciedleniem ów pięciu żywiołów. Według ajurwedy każdy człowiek posiada w sobie niepowtarzalną kombinację tych pięciu żywiołów, a zatracenie indywidualnej równowagi pomiędzy tymi siłami stanowi bezpośrednią przyczynę każdej dolegliwości.

Masaże ajurwedyjskie

Jak już się pewnie domyślacie, masaże są istotnym elementem terapii ajurwedyjskiej, gdyż pozwalają pozbyć się nieporządanych napięć oraz bólu w ciele, a także odblokować kanały energetyczne (nadi) dla prawidłowego przepływu energii witalnej organizmu. Przykładowymi zabiegami ajurwedyjskimi moga być:

\

Marma (masaż punktów witalnych)

Marma jest stosowana na całe ciało lub tylko na jej fragmenty (np na twarz). Jest cenioną w Ajurwedzie metodą przywracania zdrowia oraz równowagi organizmu. To głęboko relaksujący masaż, uwalniający ciało od stresu i napięć zarówno na poziomie ciała, jak i umysłu oraz ducha. Pomaga przywrócić harmonię, usunąć zmęczenie, odprężyć układ nerwowy, poprawić poziom energii, zregenerować komórki. Pozytywnie pobudza ciało i aktywuje naturalne procesy samoleczenia organizmu. Co więcej, ajurweda mówi, że poprzez stymulacje punktów witalnych Marma można skutecznie i łagodnie usunąć blokady z systemu energetycznego i  usprawnić przepływ prany (energii) w ciele. Pomaga osiągnąć stan wewnętrznej harmonii i spokoju.

\

Champi (masaż głowy)

Głowa obejmuje najwięcej punktów marmicznych spośród wszystkich partii ciała, dlatego champi pełni bardzo ważną funkcję leczniczą w ajuwedzie. Masaż ów nie tylko wzmacnia mięśnie i skórę głowy, ale także (poprzez uaktywnianie czakr) pobudza naturalne siły organizmu do samouzdrawiania. Champi przynosi ukojenie i relaksację, odprężenie na poziomie fizycznym i psychicznym, uwalnia od stresu i złych emocji, łagodzi napięcia karku i  szyi, pobudza dopływ krwi do mieszków włosowych, pomaga utrzymać zdrowe włosy i skórę głowy.

\

Udvartanam (masaż odchudzający i antycellulitowy)

Masaż udvartanam wspomaga eliminację toksyn z organizm, upoprawia krążenie krwi, ujędrnia i wygładza ciało, a skórze przywraca młody wygląd i nadaje blasku. Ma działanie oczyszczające, rozgrzewające i energetyzujące. Wykonywany jest dynamicznie, przy zastosowaniu mocnego uciskania i ugniatania ciała. Podczas masażu używa się specjalnej mieszanki ziołowej o minimalnej zawartości oleju. Jest zalecany na takie przypadłości, jak: nadwaga, cellulit, problemy skórne, nadmierna potliwość oraz problemy reumatyczne.

\

Abhyanga (masaż całego ciała)

Abhyanga to olejowy masaż całego ciała, który działa wspomagająco na układ krwionośny i limfatyczny, stymuluje skórę oraz mięśnie i wspomagaja odnowę komórek dzięki eliminacji toksyn. Masaż ten usuwa napięcia, odpręża i uspokaja. Według ajurwedy abhyanga zwiększa siły witalne organizmu. „Abhi” w sanskrycie oznacza “do”, “w kierunku”, a „ang” jest związany z pojęciem ruchu, więc Abhyanga oznacza wprowadzenie energii do organizmu i wyprowadzenie z ciała toksyn.

\

Vishesh (intensywny masaż całego ciała)

Vishesh to intensywny masaż z użyciem dużej siły nacisku, stanowiący odmianę Abhyangi. Oprócz tradycyjnych technik masażu Ajurwedyjskiego (posuwistych, harmonijnych głaśnięć) w masażu vishesh stosowane są odpowiednie techniki ugniatania i uciskania. Zabieg ten ma na celu rozpuszczenie i usunięcie złogów z tkanek oraz stymulację przepływu płynów limfatycznych. Dzięki swojemu wyszczuplającemu i oczyszczającemu działaniu stosowany jest głónie jako terapia wspomagająca dla osób z nadwagą oraz problemami z cellulitem.

\

Garshana (szczotkowanie ciała na sucho)

Garshana to masaż przeprowadzany szorstkimi rękawicami (zrobionymi zazwyczaj z surowego jedwabiu) lub szczotką z naturalnym włosiem (np. z agawy). Działa jak peeling i polecany jest osobom z przewagą doszy kapha. Garshana stosowana jest najczęściej w terapiach poprawiających mikrokrążenie, oraz antycellulitowych i odchudzających. Przeczytaj też: Masaż szczotką i rękawicą – na czym polega masaż na sucho?

 

  • 33,03  z VAT

  • 35,96  z VAT