Pochodzenie i założenia shiatsu
Masaż shiatsu jest stosunkowo nową techniką – powstał w 1940 roku (szkoła Tokujiro Namikoshiego). Wywodzi się jednak z tradycyjnej metod masażu Tui na oraz Anma stosowanych od setek lat w medycynie japońskiej. Wykorzystuje tak zwane meridiany, czyli punkty akupunkturowe i kanały energetyczne w ludzkim ciele. Ma za zadanie poprawiać przepływ energii w poszczególnych częściach ciała oraz przywracać naturalną równowagę energetyczną całego organizmu.
Shiatsu to szkoła masażu terapeutycznego wykorzystująca metody akupunktury bezigłowej – masaż przebiega poprzez uciskanie ściśle określonych punktów na ciele człowieka.
Z założenia masaż shiatsu wpływa nie tylko na poprawę zdrowia i fizycznego samopoczucia, ale także na zdrowie psychiczne i uspokojenie sfery emocjonalnej. Według tradycji japońskiej do zdrowia należy podchodzić holistycznie – wpływając zarówno na ciało i duszę, gdyż razem stanowią całość – jeden ściśle współpracujący mechanizm. Tradycyjni lekarze japońscy głęboko wierzą, że wszelkie schorzenia i problemy psychiczne biorą się w zachwianiu naturalnej równowagi energii Chi człowieka, co bezpośrednio przekłada się zarówno na zdrowie fizyczne jak i stan psychiczny czy emocjonalny.
Meridiany, czyli szlaki energetyczne
Mówiąc najprościej: jeżeli jednym meridianie pojawi się nadmiar energii, to w efekcie w innym będzie jej zbyt mało – tworzy się nierónowaga, która może doprowadzić do pogorszenia się samopoczucia lub stanu zdrowia danej osoby, dlatego należy tę energię jak najszybciej wyrównać. Masaż shiatsu przywraca prawidłowy poziom i przepływ energii poprzez uciskanie poszczególnych szlaków energetycznych, których w ciele człowieka występuje aż dwanaście. Są to:
Serce
Osierdzie
Płuca
Potrójny ogrzewacz
Jelito cienkie
Jelito grube
Śledziona i trzustka
Pęcherzyk zółciowy
Wątroba
Żołądek
Nerki
Pęcherz moczowy
Chi – energia życiowa człowieka
Energia Chi to energia właściwa każdego organizmu ludzkiego. Płynie ona przez ciało właśnie przez wyżej wymienione meridiany (kanały energetyczne) i w zdrowym organizmie rozkłada się równomiernie i harmonijnie. Zaburzenie przepływu Chi może nastąpić poprzez zablokowanie któregoś z kanałów lub inną zmianę w równowadze jej przepływu. Według tradycyjnej medycyny chińskiej należy tę równowage jak najszybciej wyrównać, gdyż zaniedbana nierównowaga pogłębia się z czasem, a wraz z nią pogarsza się zdrowie pychiczne i fizyczne.
Pięć żywiołów w naszym ciele
W tradycyjnej medycynie japońskiej, jak również w tradycji masażu shiatsu, uważa się, że ludzki stan psychiczny i fizyczny składa się z 5 żywiołów, a prawidłowe funkcjonowanie każdego z nich przywraca równowagę całemu organizmowi. Są to dosyć nietypowe żywioły:
Woda
Według medycyny japońskiej narządami żywiołu wody są: nerki i pęcherz moczowy. Woda oznacza stan człowieka przed narodzinami oraz jego śmierć, odpowiada również za jego silną wolę.
Drewno
Narządami spod żywiołu drewna są pęcherzyk żółciowy i wątroba. Żywioł ten symbolizuje czas największej aktywności człowieka – młodości. W sferze psychicznej drewno oznacza cierpliwość i wytrwałość.
Ogień
Narządami japońskiego żywiołu ognia są serce i jelito cienkie. Ogień to żywioł odpowiadający za czas intensywnej pracy. Z kolei w sferze psychiki żywioł ognia odpowiada za inteligencję i kreatywność.
Ziemia
Narządami żywiołu ziemi są żołądek, trzustka i śledziona. Żywioł ziemi odpowiada za czas ludzkiej dojrzałości. W sferze psychicznej ziemia oznacza spokój, wewnętrzną równowagę i odpowiedzialność.
Metal
Narządami spod tego żywiołu są jelito grube i płuca. Metal to żywioł, który odpowiada za czas korzystania ze zdobytej wiedzy i doświadczeń. W sferze psychiki żywioł metalu oznacza umiejętność podejmowania rozsądnych i przemyślanych decyzji.
Na co pomaga masaż shiatsu?
Masaż shiatsu pomaga organizmowi rozprawić się z czynnikami powodującymi pogorszenie zdrowia i nastroju. Można go więc stosować u osób, które już zmagają się z różnorodnymi dolegliwościami, jak i czysto profilaktycznie. Masaż shiatsu relaksuje, łagodzi ból, poprawia samopoczucie, zmniejsza napięcie związane ze stresem oraz nagromadzeniem negatywnych emocji, poprawia sprawność intelektualną i koncentrację. Co więcej, masaż ten może być skuteczny również w terapii łagodzenia bolesnych miesiączek lub też w przypadku dolegliwości trawiennych (np. zaparć). Reguluje funkcjonowanie układu nerwowego, krwionośnego, układu krążenia i układów hormonalnych. Wzmacnia również odporność, usprawnia przepływ limfy i reguluje krążenie krwi. Jest więc wyjątkowo uniwersalny.
Masaż shiatsu jest szczególnie polecany osobom żyjącym w ciągłym stanie wysokiego napięcia nerwowego (np. stresująca praca). Pomaga rozluźnić spięte od nerwów mięśnie (partie szyi, karku i pleców), przywrócić im komfort i ruchomość i pozostawiając uczucie lekkości i zrelaksowania. Regularnie stosowany masaż shiatsu pomaga w walce ze stanami chronicznego zmęczenia oraz łagodzi problemy z zasypianiem. Z tego typu masażu mogą również korzystać osoby cierpiące na nerwobóle oraz astmę, a także kobiety z bolesnymi miesiączkami (jednak nie w trakcie menstruacji).
Przeciwwskazania
Pomimo niezwykle uniwersalnego, pozytywnego działania, jakie masaż shiatsu wywiera na organizm, istnieją rónież przeciwwskazania do jego wykonywania. Tego typu masażu nie należy przeprowadzać w przypadku:
- nadciśnienia
- radioterapii (przebytej lub trwającej)
- chemioterapii (przebytej lub trwającej)
- chorób skóry
- ostrych stanów zapalnych
- chorób o podłożu wirusowym, bakteryjnym lub pasożytniczym
- miażdżycy
- otwartych ran
- niedawno przebytej operacji
- niedawno przebytego złamania
- osteoporozy
- guzów
- przepukliny brzusznej
- skłonności do powstawania skrzepów krwi
- żylaków
- hemofilii
- ciąży
- trwającej menstruacji.
Przebieg masażu shiatsu
Zabieg masażu shiatsu przeprowadza się na osobie leżącej na materacu lub ułożonej wygodnie w pozycji siedzącej. W zależności od salonu masażu osoba masowana pozostaje w luźnym ubraniu lub jest masowana będąc nago – jest wtedy przykryta jedynie ręcznikami lub specjalną tkaniną w miejscach, które nie są aktualnie poddane masażowi. W przeciwieństwie do wielu innych odmian masażu, podczas sesji shiatsu nie używa się żadnych olejków. Wykonywane przez masażystę shiatsu uciski powodowane są odpowiednim rozłożeniem ciężaru jego ciała, a nie siłą jego mięśni. Do uciskania w masażu shiatsu używa się palców, dłoni, przedramion, łokci, a nawet kolan, czy stóp. Masażowi podlegają konkretne punkty (meridiany) umiejscowione w różnych miejscach na całym ciele (przebiegające wzdłuż kanałów energetycznych).
Najpierw zabiegowi masażu shiatsu poddawane są tylne części ciała – osoba masowana leży wtedy na brzuchu. Następnie masowany jest przód – osoba masowana zmienia wtedy pozycję przechodząc do leżenia na plecach. Siła stosowanego nacisku jest kwstią bardzo indywidualną, zależy do wrażliwości masowanej osoby i jest dostosowywana do każdego z klientów osobno.
Na godzinę przed skorzystaniem z masażu shiatsu nie powino się spożywać posiłków. Z kolei zaraz po zabiegu należy jeszcze chwile poleżeć i po prostu poodpoczywać (ok. 10-15 minut). Pierwsza sesja masażu shiatsu trwa zazwyczaj około 1-1,5 h, kolejne mogą być niewiele krótsze.
Masażery shiatsu – alternatywa dla zabiegu
Dobrą alternatywą dla masażu shiatsu przeprowadzanego w gabinecie masażu mogą być masażery do automasażu. Masażery shiatsu występują w kilku różnych rodzajach. Możemy spotkać się z poduszkami, matami oraz fotelami masującymi, z których każdy typ masażera występuje w wielu odmianach (różniących się rozmairem, wykonaniem, ilością opcji oraz ceną). Masażery tego typu mają zazwyczaj możliwość dodatkowego podgrzewania oraz kilkustopniową regulację siły masażu.
Masażery stanowią interesującą alternatywę dla kosztownego zabiegu w gabinecie masażu. Pozwalają korzystać z metody shiatsu w dowolnym miejscu. Możemy zatem użyć ich tam, gdzie tego potrzebujemy (np. w biurze) lub gdzie najłatwiej nam się zrelaksować (np. w domu).
Regularnie korzystając z masażu shiatsu, uwalniamy ciało od napięcia i utrzymujemy swoją energię życiową (chi) w harmonii.
Źródła:
- Meridian (chiń. upr. 经络; chiń. trad. 經絡; pinyin jīngluò), medyccyna chińska, Wikipedia
- Shiatsu (/ʃiˈæts-, -ˈɑːtsuː/ shee-AT-, -AHT-soo;[1] 指圧), Wikipedia (EN)
- Anma (Japanese: 按摩), Wikipedia (EN)
- Masaż Shiatsu – jak przebiega? Działanie i przeciwwskazania, Anna Sierant, Poradnik Zdrowie
- Masaż shiatsu – na czym polega? Na jakie schorzenia pomaga? JW, Gazeta.pl Zdrowie